وجود ۲۴ هزار حلقه چاه غیرمجاز و عدم مدیریت منابع آبی در بخش کشاورزی طی سالهای گذشته نیز بی تاثیر در بروز این وضعیت وخیم نبوده است در این میان نقش کشاورزان ارومیه ای که تمایلی به اجرای طرح های آبیاری تحت فشار ندارند نیز غیرقابل انکاراست.

عدم اختصاص حق آبه دریاچه ارومیه از سوی استانهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه، کمبود اعتبار، بی توجهی مقامات رده بالای کشور به وضعیت این دریاچه، اجرای طرح آزمایشی بارورسازی ابرها، عدم استقبال کشاورزان و اجرای کند تغییر الگوی کشت کشاورزی در منطقه مسایلی نیستند که بتوان آنها را در دو یا سه جلسه جمع بندی کرد و به نتیجه رساند بلکه برون رفت دریاچه ارومیه از وضعیت فعلی به عزم ملی نیاز دارد عزمی که اگر به موقع جزم نشود خسارات انسانی و زیست محیطی غیر قابل جبرانی را در پی خواهد شد.

یکی از نشست هایی که گاه و بی گاه در خصوص وضعیت دریاچه ارومیه با حضور کارشناسان سه استان حوضه آبریز دریاچه ارومیه برگزار می شود کارگروه مدیریت پایدار منابع آب و کشاورزی است نشست هایی که صحبت های کارشناسی و راهکارهای علمی خوبی در آن رد و بدل می شود راهکارهایی که برای رسیدن به عمل راه طولانی در پیش دارند.

برنامه های علاج بخشی دریاچه ارومیه تسریع یابد

معاون امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی در سومین جلسه کارگروه مدیریت پایدار منابع آب و کشاورزی حوضه دریاچه ارومیه گفت: خروج دریاچه ارومیه از شرایط بحرانی از جمله مهمترین اولویت های اجرایی دولت است که به همین منظور نیز برنامه های جامعی را در قالب سند مدیریت دریاچه ارومیه تدوین و در حال اجرا است که باید با تسریع در اجرای اقدامات پیش بینی شده ، در کوتاه مدت شرایط دریاچه را از وضعیت بحرانی خارج ساخت .

سید جواد محمودی در این نشست که با حضور مدیران اجرایی سازمانه ای جهاد کشاورزی، آب منطقه ای و محیط زیست استان های آذربایجان غربی، شرقی و کردستان در محل سازمان جهادکشاروزی آذربایجان غربی برگزار شد افزود: با کاهش بارندگی ها و مصرف بیش از حد از منابع زیرزمینی آب، میزان آب ورودی به دریاچه بسیار کاهش یافته است.

وی ادامه داد: جلوگیری از توسعه بی رویه اراضی کشاورزی، مدیریت مصرف آب با اجرای طرح های آبیاری تحت فشار در اراضی آبی و ساماندهی چاه های غیر مجاز در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و بارورسازی ابرها را از جمله راهکارهای کوتاه و میان مدت علاج بخشی دریاچه است که باید با آگاه سازی کشاورزان مشارکت آنان را برای اجرای پروژه های مدیریت مصرف آب افزایش داد.

لزوم مدیریت مصرف آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

سرپرست سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در ادامه این جلسه گفت: تغییر الگوی کشت و اجرای طرح آبیاری تحت فشار از برنامه های سازمان جهاد کشاورزی برای مدیریت مصرف آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه است.

سید علی مختاری افزود: در حال حاضر طرح رعایت الگوی کشت در ۱۲۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان نقده در حال انجام است و سال آینده با تکمیل این مطالعات در سایر مناطق استان ارقام زراعی مناسب برای هر منطقه شناسایی و با معرفی آن به کشاورزان از سال ۹۳ این طرح در تمامی مزارع استان اجرایی خواهد شد.

وی اصلاح شیوه های آبیاری در مزارع استان را از دیگر برنامه های سازمان عنوان کرد و ادامه داد: از ۱۸۳ هزار هکتار اراضی کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه تاکنون ۲۱ هزرا هکتار به سیستم آبیاری تحت فشار تجهیز شده اند.

در این نشست پس از ارائه گزارشی از آخرین وضعیت مطالعات طرح حفاظت از تالابهای ایران با موضوع مدیریت ریسک خشکسالی دریاچه ارومیه، طرح افزایش منابع آب با استفاده از پوشش های پلاستیکی رواناب ساز در شوره زارهای اطراف دریاچه، تعیین تکلیف چاه های غیر مجاز و طرح بارورسازی ابرها در حوضه آبریز دریاچه ارائه شد که امید می رود هر چه سریعتر با تخصیص اعتبارات مورد نیاز وارد فاز اجرایی شوند.

پارک ملی دریاچه ارومیه با ویژگی های خاص خود بعد از دریاچه شور بحر المیت در دنیا به عنوان دومین دریاچه شور و بزرگ در جهان به شمار می رود، این دریاچه به عنوان بزرگترین تالاب دایمی با دارا بودن ۱۰۲ جزیره بزرگ و کوچک در استان قابلیت های زیادی را در دل خود جای داده است.

مساحت این دریاچه بیش از ۵۷۰ هزار هکتار است. با به خطر افتادن وضعیت این دریاچه علاوه بر تهدیدات زیست محیطی استان، حیات گونه های با ارزش و نادر کشور از جمله گوزن زرد ایرانی و… نیز به خطر خواهد افتاد.